Tüm Duyurular
TR07H2.01-02/176 ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYLERİ MESLEK EDİNDİRME PROGRAMI
Proje Genel Bilgileri
Devlet İstatistik Enstitüsü 2002 özürlülük araştırması verilerine göre ülkemiz nüfusunun %12.29’unu engelliler, engelli nüfusunun da %18.7’sini zihinsel engelli bireyler oluşturmaktadır. Zihinsel engellilerin %69.4’ü, hiçbir eğitim sürecinden geçmemiş, sadece %12.1’i okur yazar, ancak herhangi bir okul bitirmemiştir. İlköğretimi bitiren zihinsel engelli oranı %1.0, orta öğretim ve dengi bir meslek okulunu bitirenlerin oranı %0.1 olduğu anlaşılmaktadır. Aynı araştırma verilerine göre, zihinsel engellilerin %81.5’i herhangi bir eğitim kurumundan mezun olmamıştır. %84’ünün, herhangi bir bakım, rehabilitasyon ve mesleki beceri kursuna katılmadığı anlaşılmaktadır. Aynı araştırma verilerine göre, zihinsel engellilerin %93.5’i, ailesinin veya bir başkasının himayesi ve yardımıyla yaşamını devam ettirmektedir. Zihinsel engellilerin %60.1’i erkek, %39.9’u kadınlardan oluşmaktadır.
Kayseri ilinde 14 ve üzeri yaşta çok sayıda zihinsel engelli birey bulunduğu bilinmektedir. Fakat ne yazık ki net sayının belirlenmesine yönelik bir çalışma yapılmamıştır. Bu kişilerin bir kısmı rehabilitasyon merkezlerinde bir kısmı da iş eğitim merkezlerinde eğitim almaktadır. Ayrıca çok sayıda, okul çağı dışında, evlerde kapalı kapılar ardında, sosyal yaşamdan uzak tutulan zihinsel engelli mevcuttur. Bu bireyler ailelerine bağımlı şekilde hiç bir işe yaramadıklarını düşünerek özgüvenden yoksun yaşamlarını sürdürürken, bu kişilerin bakımından sorumlu olan aile üyelerinin de sosyal, ekonomik ve psikolojik yönden olumsuz etkilenmelerine yol açmaktadırlar.
Kayseri ilinde çok sayıda zihinsel engelli birey bulunmasına rağmen, bu kişilerin üretime katkı sağlayıp kendi paralarını kazanabilecekleri, aynı zamanda sosyalleşebilecekleri belgelendirilmiş birer meslekleri genellikle bulunmamaktadır.
Projemiz kapsamında Kayseri’de yaşayan; doktor raporuna göre ZB(zeka bölümü) %45 ve üzeri eğitilebilir ve öğretilebilir olup, takı tasarımı, ahşap boyama, oya örme, galoş üretme gibi çeşitli faaliyetleri gerçekleştirmeye uygun düzeyde 25 kişilik zihinsel engelli grubu oluşturulacak, sonrasında bu grubun aileleriyle bilinçlendirme toplantısı yapılacaktır ve bilinçlendirici “aile eğitim programı”(Bkz. EK H1- AİLE EĞİTİM KİTAPÇIĞI) proje süresince devam edecektir. Bunu takiben engellilerin mesleki eğitimine başlanıp eş zamanlı olarak da öğrendiklerini teknik atölyelerde uygulamaları ve rehabilite edilmeleri sağlanacaktır. Ayrıca kursiyerlere, eğitim ve uygulama programı bitiminde yetkililerce onaylı, genelde geçerli birer katılım belgesi verilecektir. Böylece söz konusu zihinsel engelli bireylerin “meslek edinme/edindirilme” sorunları çözülecek eğitim ve uygulama faaliyetleri sonrasında verilen katılım belgeleriyle de istihdam edilebilirlikleri resmi olarak arttırılacaktır. Nihayetinde bu bireylerin rehabilite edilerek topluma kazanılmaları sağlanacaktır.
İş yerlerinde engelli birey çalıştırma zorunluluğu olduğu bilinmektedir. İstatistiklere baktığımızda işe yerleştirilen engelliler arasında zihinsel engellilerin nerdeyse yer almadığını görmekteyiz. Projemiz sayesinde ilgili sektörlerin ihtiyacını giderecek nitelikte zihinsel engelli bireyler yetiştirilmiş olacaktır.
Hedef grubumuz Kayseri’de ikamet eden, 14 yaş ve üzerinde olup doktor raporuna göre ZB(zeka bölümü) %45 ve üzeri eğitilebilir ve öğretilebilir, takı tasarımı, ahşap boyama, oya örme, galoş üretme gibi çeşitli faaliyetleri gerçekleştirmeye uygun düzeyde 25 kişilik kız ve erkek zihinsel engelli bireylerdir. Nihai faydalanıcılar ise, bu bireyler ve aileleri başta olmak üzere tüm toplumumuzdur.
Gerek ülkemizde gerekse Kayseri ilinde engelliler, genellikle aileleri ya da devlet tarafından korunmaktadırlar. Bu korunma özellikle engellinin ailesi tarafından daha iyi yapıldığı için, engellide belirli bir yaşa gelinceye kadar çalışma hayatına atılma isteği ortaya çıkmayabilmektedir. Ancak bu korunma bir süre sonra özürlülerin kendilerini yetersiz veya gereksiz görerek, toplumdan soyutlanmalarına neden olabilmektedir. Engellilerin çalışma hayatına atılması ya da gelir getirici çeşitli işlerin sorumluluğunu alması, sadece ekonomik açıdan bağımsız kalmalarını değil, bunun yanı sıra sosyal ve psikolojik olarak da rehabilite edilmelerini sağlamaktadır. Dolayısıyla projemiz sayesinde bahsedilen/belirlenen engelli bireylerin başarılı olma, kendine güven duyma, başkaları tarafından onaylanma ve beğenilme güdülerinin doyurulması, sosyal yaşamın içinde tüketen değil üreten de olabileceklerinin vurgulanması ve ekonomik kazanım elde etmeleri gibi ihtiyaçları giderilecek ve bu ihtiyaçların karşılanamaması yüzünden oluşan özel sorunları çözülecektir.
Projemiz rehberde bahsi geçen başlıklardan “dezavantajlı olanlar için staj programlarının düzenlenmesi” konusuyla yakından ilgilidir. Çünkü bir STK olan ZİÇEV’in üstlendiği ve ortaklığını da Kayseri Kocasinan Kız Teknik ve Meslek Lisesi’nin eğitim faaliyetlerini üstlenerek yapacağı projemizde, zihinsel engelli yani dezavantajlı bireylerin “Hayat Boyu Öğrenme” faaliyeti çerçevesinde eğitilmeleri ve stajın ötesinde öğrendiklerini birebir uygulama şansına sahip olmaları ve nihayetinde meslek edinmeleri hedeflenmektedir.
Kurslar
Kurs Türü
:
Genel Mesleki Beceri
Kursun Adı
:
Zihinsel Engelli Bireylere Mesleki Eğitim
Kursun Yeri
:
ZİÇEV Kayseri Şubesi/KAYSERİ
Kursun Süresi
:
84 gün
Planlanan Başlama Tarihi
:
4.10.2010
Ana Sayfa
Foto Albüm
Haberler
Duyurular
Eğitimler
Etkinlikler
Belgeler
İletişim
Bu programın
sözleşme
Bu program,
MEB tarafı
ZİHİNSEL YETERSİZ ÇOCUKLARI YETİŞTİRME VE KORUMA VAKFI KAYSERİ ŞUBESİ
KAYSERİ KOCASİNAN KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ
Program otoritesi ÇSGB'
1982 Yılında Ankara’da kurulmuş olan “ZİÇEV-Zihinsel Yetersiz Çocukları Yetiştirme ve Koruma Vakfı”nın Kayseri şubesi 1998 yılından itibaren eğitim faaliyetlerine ve çalışmalarına başlamıştır. Vakfın Kayseri şubesi olarak projenin yürütülmesini üstlenmektedir. Hali hazırda vakfımızın amaçları arasında “zihinsel yetersiz çocuk ve/veya yetişkinlere uygun süreli kurslarda yeteneklerine göre istihdam için beceri kazandırmak, gelişmelerine yardımcı olmak” yer almaktadır. Bu doğrultuda Kayseri’deki zihinsel engelli bireylerin istihdam edilebilirliğini artırmayı amaçlamaktayız. Bu amacı gerçekleştirmek için, zihinsel engelli bireylerin eğitilmesi ve bunun için de bu bireyleri tanıyan, ihtiyaçlarını bilen sosyal ve psikolojik gelişmelerine katkıda bulunabilecek nitelikli eğitimcilere ihtiyaç vardır. Bu çerçevede zihinsel engellilerin verimliliğini artırmak için, teknik becerilerinin geliştirilip iş gücü piyasasına girmelerine destek olabilecek motivasyon ve güçlendirme eğitimlerini sağlamak amacıyla bu hibe programından yararlanmak istiyoruz.
Projemizin başlangıç faaliyeti Kayseri’de ikamet eden 14 yaş üzeri kız ve erkek zihinsel engelli katılımcı bireyin belirlenmesidir. Devamındaki seçim işlemi, adaylar ZİÇEV tarafından belirlendikten sonra doktor raporuyla onaylanan, engel seviyeleri bahsi geçen mesleki eğitimi almalarına mani olmayacak kişilere yapılacaktır. Engelli çocuklarına verilecek eğitim programından haberdar olmaları ve engelli çocukları hakkında daha da bilinçli hale gelmeleri için engelli ailelerine de “aile eğitim” programı uygulanacaktır. Böylece aileler, çocuklarına verilecek eğitimden haberdar olarak onlara destek verecek, eğitim kurumla sınırlı kalmayıp evde de devam edecek, engelliler de projeye daha iyi adapte olacak ve projenin etkililiği artırılacaktır. Sonrasında ise proje ortağımız meslek lisesinin deneyimli, uzmanlık alanıyla ilgili eğiticileriyle verilecek teorik dersler ve akabinde yapılacak pratik uygulamalar ile projenin etkililiğinin artırılması için bir başka faaliyet-araç sağlanmış olacaktır. Bu faaliyetlerin sonucunda elde edilecek çıktı; verilecek katılım belgesi ve sayesinde engellilerin edindikleri mesleki becerilerin resmi olarak geçerli hale gelmesiyle istihdam edilebilirliklerinin artırılması olacaktır. Yine bu doğrultuda projenin genel hedefi engelli rehabilitasyonunun sağlanması ve istihdam edilebilirliklerinin artırılabilmesi için eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesidir.
Bahsi geçen proje ortağımız Kayseri Kocasinan Kız Teknik ve Meslek Lisesi’nin rolü; deneyimli, işinde ehil eğitici/öğreticilerin temini ve mesleki eğitim faaliyetinin gerçekleştirilmesinin sağlanmasıdır.
Projenin temel faaliyetlerinden olan eğitim faaliyetinin olası riskleri mevcuttur. Eğitim faaliyeti
devamsızlık, terk ve isteksizlik riski içermektedir. Bu duruma önlem olarak da “yedek engelli katılım
listesi”nin hazırlanması ve eğitim çalışmalarında motivasyona ağırlık verilmesi amaçlanmaktadır.
Ödeneğin geç gelmesi ekonomik açıdan risk teşkil etmektedir. Bu durum eğitime geç başlanmasına
sebep olabilir. Bu yüzden eğitim faaliyetlerinin 2. aydan sonra başlatılması planlanmıştır.
Proje, başlangıçta 4 temel meslek türünün eğitim ve uygulama faaliyetlerini kapsayacak şekilde tasarlanmış olup sonraki aşamalarda da çeşitli uygun meslek alanlarında sürdürülmesi varsayılmakta ve hedeflenmektedir. Proje sonunda mesleki katılım belgelerine sahip engelliler hayatlarının geri kalan kısımlarında bu belgeleri sayesinde isterlerse imkanlar dahilinde ilgili iş yerlerinde çalışabileceklerdir. İstihdam edilmeseler dahi kendileri dolaylı yollardan ürettiklerini satarak gelir elde edebilecek ve böylece proje hedefine ulaşarak sürdürülebilirliği sağlanmış olacaktır. Proje sonunda katılımcıların %30’unun(7 kişi) istihdam edilmesi hedeflenmektedir. Ayrıca projemiz kapsamında yapılacak olan reklam, duyuru ve katılımcıların ürettikleri ürünlerin sergilenmesi faaliyetleri sonucunda birçok kişi çalışmamızdan haberdar olacak; böylece projemiz, yapılacak olan benzer türde projelere de örnek teşkil edecektir. Bu durum sürdürülebilirliğe katkı sağlayacaktır. Tüm bunlara ek olarak; ailelere verilecek eğitim sayesinde, engelliler proje sonrasında meydana gelecek her türlü faaliyetlerinde aileleri tarafından daha iyi anlaşılacakları için daha iyi destekleneceklerdir. Bu durum ise yaşamlarının tüm safhalarında çoğunlukla ailelerinin yanında bulunan engellilere verilen büyük bir hediye olarak sürdürülebilirliğe katkı sağlayacaktır.
Sürdürülebilirliğin sağlanması amacıyla, Vakfın bünyesindeki diğer illerde bulunan şubelerle, yapılan çalışmalar paylaşılacak; mesleki eğitime dikkat çekilerek iş eğitim okullarının açılmasına ön ayak olunabilecektir.